Şizoidler, yoğun duygular yaşamaz, sosyal aktivitelerden kaçınır, arkadaşlık kurmaktan normal insanlara nazaran daha isteksiz davranırlar; topluma karşı yabancılaşmışlardır. Şizoid kişilik, genel olarak umursamaz ya da soğuk olarak nitelendirilebilir. Övgü ya da eleştirelere karşın diğer insanlara nazaran tepkisizdirler. Duyguları statik olup çok fazla değişime uğramaz.
Şizoid Nedir
Şizoid bir kişilik bozukluğudur. Yaşam boyu sosyal geri çekilme ile karakterize bir bozukluktur. Genç erişkinlikte toplumsal ilişkilerden kopma ve duygularda küntlük görülür. Çevreden egzantrik, izole, yalnız, ilişkilerden uzak, içe dönük, sınırlı, soğuk, sessiz insanlar olarak tanınırlar. İnsanlarla ilişkileri sınırlı olan işlere ilgi duyarlar. Uzun süreli emosyonel bağlar azdır.
Genel Özellikleri
1. Genel populasyonda % 7,5 oranında görülür.
2. Erkeklerde daha sıktır.
3. Muayene sırasında bu hastalarda göz kontağı pek kurulamaz.
4. Duygulanım sınırlı, soğuk ,uygunsuz ve ciddidir.
5. Konuşması amaca yönelik ve kısa yanıtlıdır.
6. Diğer insanları tolere etmekte zorlanan kişilerdir.
7. Cinsel yaşamları fantaziler üzerine kuruludur, gerçek cinselliği ertelerler.
8. Şizoid erkekler karşı cinse yaklaşmayı başaramadığından evlenmezler; kadınlar ise pasif bir şekilde evliliği kabul ederler.
9. Sağlıklarına düşkündürler.
10. Soğuk görünseler de yaratıcı özgün fikirler üretebilirler.
11. Nadiren agressif davranışlar gösterirler.
Tanı Ölçütleri
1. Yakın ilişkiye girmekten zevk almazlar.
2. Tek bir etkinlikte bulunmayı yeğlerler.
3. Cinsel deneyime karşı ilgileri azdır.
4. Çok az etkinlikten zevk alırlar.
5. Yakın 1-2 arkadaş dışında arkadaşları yoktur.
6. Duygusal soğukluk, kopukluk ve tekdüzelik vardır.
7. Erken çocuklukta başlayan, uzun süreli bir durumdur.
8. Yaşam boyu sürmesi şart değildir.
9. Şizofrenik hastalar sık olarak hastalık öncesi dönemde şizoid kişilik özelliği gösterir.
Tedavisi
Tedavi olarak; psikoterapi yapılabilir. Farmakoterapi olarak düşük doz antipsikotik, antidepresan ve psikostimülan ilaçlar verilebilir
Şizoid Kişilik Bozukluğu
Şizoid kişilik bozukluğu tanısı yaşam boyunca sosyal çekingenlik gösteren hastalara konur. Bunlar insan ilişkilerinde yetersiz, içe dönük, donuk, kısıtlı afektleri ile dikkat çekerler. Şizoid kişilik bozukluğu olan kişiler başkalarından daha tuhaf, izole veya yalnız görünürler.
Bozukluk genel popülasyonun %7,5 ni etkileyebilir. Bozukluğun cinsiyet oranı bilinmemektedir, ancak bazı çalışmalarda kadın-erkek oranı 2/1 olarak bulunmuştur. Bozukluğu olan kişiler başkalarıyla temasta
bulunmayacakları, yalnız sürdürülen işlerde çalışmaya yatkındırlar. Pek çoğu gece işlerini tercih eder, böylece birçok insanla anlaşmak durumunda kalmayacaklardır.
Hastaların konuşması amaca yöneliktir, ancak sorulara kısa yanıtlar verirler ve spontan konuşmaktan kaçınırlar. Cansız objeler veya metafizik yapılara hayranlık duyarlar.
Şizoid kişilik bozukluğu olan kişiler soğuk ve kısıtlı bir izlenim veririler ve uzaklara saklanmış ve her gün ki olaylara ve başkalarının ilgisinden uzak görünürler. Sessiz, uzak, yalnız kalmaya eğilimli ve sosyal olmayan yapıdadırlar. Popüler modadaki değişiklikleri en son yakalarlar.
Erkekler güven duyamayacaklarından evlenmeye bilirler, kadınlar evlenmek isteyen agresif erkeklerle pasif olmayı kabullendiklerinden evlenebilirler. Genellikle şizoid kişilik bozukluğu olan kişiler direkt olarak kızgınlık göstermedeki yetersizliği yaşamları boyunca gösterirler.
Şizofreni ve şizotipal kişilik bozukluğuna karşıt olarak şizoid kişilik bozukluğu olan hastaların şizofrenik akrabaları yoktur ve izole olsalar bile iş hayatında başarılı olabilirler.
Şizoid kişilik bozukluğunun başlangıcı erken çocukluk dönemidir. Tüm kişilik bozuklukları gibi, şizoid kişilik bozukluğu uzun sürelidir, ancak yaşam boyu olması şart değildir.
