Reddedilmek intikam duygusunu besliyor mu ?

Reddedilme insanı incitiyor. Hatta o kadar incitiyor ki, kişi intikam duygusuyla karşısındaki insanı dolandırmaya çalışıyor.


Frontiers in Psychology’de yayınlanan güncel bir araştırmaya göre, reddedilme acısı kişileri, finansal bir mükafatı olmamasına karşın dolandırıcılığa itiyor. İngiliz ve Hollandalı araştırmacılar reddedilmenin, kişiyi dürüst davranmama konusunda motive ettiğini, yalan söylemeye ve aldatmaya daha eğilimli hale getirdiğini iddia ediyorlar.


‘Araştırmanın yazarlarından olan Cambridge Üniversitesi’nden Sophie Van Der Zee şunları dile getiriyor: ‘Reddedilme insanları incitir. İnsanlar, reddedilme duygusunu aldatarak tamir edip dengelemek istiyorlar.’

raştırmada; araştırmacılar, katılımcıların sahte sigorta tazminat talebini kabul etme veya reddetme sürecindeki reaksiyonlarını, gerçek mali ödeme söz konusuyken test ediyorlar. Seyahat edecek kişilere valizlerinin kaybolduğu, tazminat hakkı kazanmalarını sağlayan sigorta talebinin geçersiz olduğu, çünkü sigorta zamanının aşıldığı veya bagajın hor kullanıldığı söyleniyor.



Kontrol grubundakiler ise hiçbir sorunla karşılaşmadan bagajlarını alıyorlar.
Duygusal tepkilerin reddedilme çatısı altında öncesi ve sonrası şeklinde ölçümlenmesi sonrası sonuçlar gösteriyor ki, talepleri reddedilen bireyler, reddedilme sonrası endişeli, sinirli, hayal kırıklığına uğramış hissediyorlar.

Katılımcılara taleplerinin reddedilmesi veya uydurma detaylarla istediklerini elde etme seçenekleri verildiğinde, reddedilen grup hileye başvuruyor. Grup, ayrıntılı fakat gerçek olmayan bilgilerle reddedilmelerini yalanlamaya çalışıyor.
Potansiyel bir çıkar yokken bile insanlar yalan söylüyorlar

Araştırmacılar bu noktada finansal mükafatın dolandırıcılığı motive edip etmediğini ölçmek için bir test gerçekleştiriyor. Testin sonucunda ortada potansiyel bir çıkar yokken bile, katılımcılar yalan söylüyorlar.


Van Der Zee bu konudaki gözlemleri şu şekilde: ‘İnsanlar maddi bir mükafat sağlamadıklarında, duygusal ve sahtekar bir tutum sergiliyorlar. Katılımcılar, söz konusu para olmadığında reddedilmenin yoğunluğu nedeniyle daha duygusal hissettiklerini söylüyorlar. Konuyu bir intikam olayına dönüştürüp, kişisel olarak haklı olduklarını göstermeye çalışıyorlar.

Araştırmacılar, reddedilme davranışı deneyimleyen bireylerin topluma maliyetinin yüksek olduğunu düşünüyorlar. Dolandırıcılık yalnızca sahtekarlar tarafından gerçekleşmiyor, sıradan insanda gerçeği çarpıtmak için bu durumu bir fırsat olarak görüyor.


Araştırma yazarlarından Ross Anderson, çok sıradan bir durum olan sigorta talebinin reddedilmesinin bile insanları duygusal olarak üzdüğünü söylüyor. Ross, şirket müşterilerinin talepleri reddedildikten sonra, duygusal olarak yaralanmışken izlemeleri gereken kesin bir yol olmadığı için, hileye başvurma konusunda istekli bir tutum izlediklerini söylüyor.


Bu küçük ve azımsanacak bir bilgi olarak görülebilir; fakat FBI’ya göre sigorta dolandırıcılığı yıllık 40 milyar dolara ulaşmış durumda ve ne zaman ki sigorta şirketleri büyük ödemeler gerçekleştiriyorlar, poliçe masraflarını herkesi kapsayacak şekilde artırıyorlar. Böylece herkes daha çok ödemek zorunda kalıyor.