BEYAZ SARAY

Aslında orijinal ismiyle Beyaz Ev (White House) olan kompleks yarı kagir yapı, Amerika Birleşik Devletleri Federal Cumhuriyeti Başkanlığı'nın resmi konutudur. 1800 yılından bu yana görev yapan bütün ABD Başkanları, bu konutu lojman olarak kullanmışlardır. 1865'teki yeni anayasa ile Lincoln'den itibaren de bu kompleks, zorunlu başkanlık ikametgahı olarak belirlenmiştir.

Beyaz Saray, Washington D.C. şehrinde yer alır ve etrafı geniş parklarla sarılmıştır. İçinde 52 oda, 6 salon, 15 ofis suiti ve 10 tuvalet vardır. Ayrıca 4 banyo, 1 geniş mutfak ve 4 toplantı odası da mevcuttur. Bu toplantı odalarından 1 tanesi basın için ayrılmıştır. Başkan, ailesiyle birlikte görev süresinin yemin ettiği ilk günü bu saraya girer ve yeni başkanın yemin edeceği güne kadar da bu sarayda yaşar.

Saray fikri akla ilk olarak, Thomas Jefferson'ın aklına gelmiş ve Jefferson, dönemin başkanı George Washington'a bu fikrini önermiştir. Yer için ise, hiç kimsenin henüz sahip olmadığı bir devlet mülkü (ki aslında bir bataklık alan) seçilmiş ve 1798'de inşaatına başlanmıştır. Bu olayla yaklaşık bir 10 yıl kadar başkent olan Philadelphia şehrinin de başkentliği son bulmuştur. Lakin, Başkan Washington 2 dönem yaptıktan sonra üçüncü dönemi istemeyerek, kendi isteği ile görevden ayrılınca, bu sarayda oturma şansı da olmamıştır.

Çünkü Beyaz Saray 1800 yılında tamamlanmış ve aynı yıl kullanıma açılmıştır. Burada, bu yüzden oturan ilk başkan, ülkenin ikinci adamı John Adams olmuştur. Adams, yine de sarayı beğenmemiş ve küçük görmüştür. Bunda, saray mimarisindeki tercihlerin Adams'ın rakibi olan Thomas Jefferson'a ait olduğu düşünülürse hiç şaşırılmamalıdır. Adams'ın 1 dönemlik kısa görevinden sonra, 2 dönem görev yapan Başkan Jefferson, sarayı hem basına hem de Dünya'ya açan ilk lider olmuştur.

4. Başkan James Madison dönemindeki ABD - İngiliz (Kanada) Savaşı sırasında Saray, İngiliz Ordusu tarafından yağmalanmış ve yıkılmıştır. Kurtarılabilen tek malzeme, kurucu başkan George Washington'a ait portrenin olduğudur. 5. Başkan James Monroe, sarayı yeniden ve aynı planlarla inşa ettirmiştir. O günden 33. Başkan Harry Truman'a kadar da saray, ufak değişiklikler haricinde hep aynı kalmıştır.

Bu ufak değişikliklerin en büyük olanı ise Oval Ofis'tir. 26. Başkan Theodore Roosevelt'in fikri ve önerisiyle inşasına başlanan ve ilk olarak 27. Başkan Howard Taft tarafından kullanılan Oval Ofis, günümüz başkanlarının resmi odasıdır. Oval Ofis'ten evvel, her başkan sarayın bir odasını seçerek çalışmışlardır. Hatta Andrew Johnson, kendi yatak odasında çalışmış, bu yönüyle çok olumsuz eleştiri almıştır.

Oval Ofis, Howard Taft'tan bu yana görev yapan tüm başkanların kişisel tercihine göre dekore edilmiştir. Örneğin Richard Nixon sarı rengini hakim renk olarak kabul ederken, Obama maviyi ve George Bush kavuniçini uygun bulmuştur. Sarayın tüm giderleri, Lincoln'e kadar devlet kasasından karşılanırken, Lincoln'den sonra bu, değişmiştir. Ülke tarihinin Franklin Roosevelt ile birlikte en başarılı iki başkanından birisi olan 16. Başkan Abraham Lincoln, tüm Beyaz Saray masraflarının başkan tarafından karşılanması geleneğini başlatmış ve bu geleneği 2 ay sonra da yasalaştırmıştır.

Yani, sarayın elektrik faturalarından mutfak malzemelerine, çalışanların maaşlarından sigortalarına ve emekliliklerine, su faturaları, internet, ısınma, sıcak su, güvenlik, temizlik vs. hemen hemen akla gelebilecek her iç mesele mevcut başkanın maaşından gider. Kısaca, banka hesabınızda ilk ay hiç paranız yoksa ve yeni başkan seçilmişseniz, vay halinize...!

Beyaz Saray, James Madison'daki yağmadan bu zamana, tarihinde 2 defa ciddi restore devri geçirmiştir. Bunların ilki 33. Başkan Harry S. Truman dönemindedir. Truman, İkinci Dünya Savaşı'nı yeni atlatmış ülkenin, artık Atom Çağı içine yeni girilen bir zamanda, sarayın daha güvenlikli olabilmesi için büyük bir restore çalışması gerçekleştirmiştir. Saraya atomsavar, çelik duvarlar, çelik kolonlar ve mantolama yapılmıştır.

İkinci büyük restorasyon, birincisi kadar büyük olmasa da Jacqueline Kennedy tarafından karşılanmıştır. İlki gibi 5 yıl değil de 1 yıl süren bu restore işlemi sadece mobilyalar içindir. Artık antikalaşmış neredeyse bütün Beyaz Saray mobilyaları, yerlerine yenileri gelerek değişime uğramıştır. Bu iki restore işleminde de görevdeki başkanlar (Harry S. Truman ve John F. Kennedy) ve aileleri, kendi şahsi evlerine taşınmışlar ve devleti oradan idare etmişlerdir.
Franklin Roosevelt çocuk felcine muzdarip olduğundan ötürü, Beyaz Saray içerisine ilk defa asansör ve rampalar getirilmiştir. Richard Nixon, Saray'a yüzme havuzu yaptırmıştır. Saray için balkon fikri ise Harry Truman'ındır. Truman, bir aile geleneği olan balkonda oturup çay içme olayını Beyaz Saray'da da sürdürebilmek için balkon inşa ettirmiştir. Bu balkon daha sonradan diğer tüm başkanlar tarafından da kullanılmıştır. Bahçeler ise Betty Ford ve Rosalyn Carter'ın eseridir. Beyaz Saray Bahçesi'nde serbestçe yürüme geleneğini başlatan ilk kişi John Kennedy'dir. Bu geleneği ise en çok yapan kişi Barack Obama olmuştur.

Harita Odası, Franklin Roosevelt tarafından İkinci Dünya Savaşı'nda gizli bir karargah olarak kurulmuştur. O'nu takip eden bütün başkanlar da bu odayı, Ulusal Güvenlik Odası olarak kullanmışlar ve kullanmaktadırlar. 39. Başkan Jimmy Carter, ilk defa Güneş paneli taktırmış, bu işlem 44. Başkan Barack Obama tarafından yasalaştırılmıştır. Saray içerisinde uydu telefonu bile mevcuttur. Saray, günümüzde kısmen turizme açıktır. Belirli tur programları ile ziyaret edilebilen saray için en az 6 ay öncesinden gün almanız gerekir ve ücretlidir.

Saraya sıcak su ilk defa 18. Başkan Ulysses S. Grant tarafından getirilmiş, telgraf ise 15. Başkan James Buchanan döneminde bağlanmıştır. Saraya radyo, 32. Başkan Franklin Roosevelt ile gelmiş, ilk televizyon ise 35. Başkan John Kennedy döneminde yayına başlamıştır. Isınma; John Adams'dan, Theodore Roosevelt'e kadar odun ile sağlanmış, Teddy Roosevelt'ten Harry Truman'a kadar elektrik ile devam ettirilmiş, Truman'dan Reagan'a kadar akaryakıtla üretilmiştir. Reagan'dan günümüze yine elektrikle sağlanmaktadır.

John Tyler, Andrew Johnson, Theodore "Teddy" Roosevelt, Calvin Coolidge ve Harry Truman başkanlık yeminlerini - kendilerinden önceki başkanların ani vefatı veya suikastleri gerekçesiyle - plansız halde, Beyaz Saray'da okuyabilmişlerdir. Sarayda en kısa görev yapan başkan, 9. Başkan olan William H. Harrison'dır. Neredeyse 40 gün görev yapan başkan, balkon konuşmasını uzattığı için göreve başladıktan neredeyse bir buçuk ay sonra vefat etmiştir. Sarayda en uzun süre görev yapan başkan ise Franklin Roosevelt'tir. 32. Başkan Roosevelt, 4 defa üst üste seçilmiştir. 3 dönemi tam yapmış, ancak dördüncü döneminin başında vefat etmiştir.








Beyaz Saray Kuzey Cephe: Giriş ve Güney Cephe: Truman Balkonu (Hemen içeride meşhur Oval Ofis)



Beyaz Saray Bahçeleri



35. Başkan John Fitzgerald "Jack" Kennedy ve dönemin yardımcısı (Kennedy Suikasti'nden hemen sonraki başkan) Lyndon Baines Johnson, bahçede yürüyüş yaparken...




32. Başkan Franklin Delano Roosevelt, Oval Ofis





Oval Ofis




Harry Truman, adını verdiği ve inşa ettirdiği balkonunda dinlenirken...




43. Başkan Bush Jr. ve 44. Başkan Obama, Oval Ofis



45. Başkan Donald John Trump, Oval Ofis




Truman Restorasyonu: Beyaz Saray 5 senede adeta yeniden inşa ettirilmişti.



43. Başkan George Walker Bush Jr. Ulusal Güvenlik Toplantısı'nda, Harita Odası